برای تعیین اینکه چه نوع اختلال روانی ای در فرد وجود دارد، باید زمان و انرژی زیادی صرف کرد. هر چه روانپزشک و روان درمانگر، اطلاعات بیشتری از وضعیت بیمار بدست آورد، مسلما تشخیص نوع بیماری دقیق‌تر خواهد بود. لازمه این موضوع، آمادگی بیشتر فرد برای همکاری با متخصص سلامت روان یا روان درمانگر و روانپزشک است. در این مطلب ابتدا به انواع اصلی اختلالات روانی و سپس به روش‌های درمان اختلالات روانی می‌پردازیم.
انواع اصلی اختلالات روانی عبارتند از:
اختلالات رشد عصبی، معمولا طیف وسیعی از اختلالات را پوشش می‌دهد که معمولاً در دوران نوزادی یا کودکی، اغلب قبل از شروع دوران ابتدایی آغاز می‌شوند. در این نوع اختلال روانی، رشد مغز مختل می‌شود. از نمونه‌های اختلالات رشد عصبی می‌توان به اختلال طیف اوتیسم، اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) و اختلالات یادگیری اشاره کرد.
اختلالات روان پریشی باعث جدا شدن از واقعیت می‌شود – و نابهنجاری‌هایی مانند هذیان، توهم، تفکر و گفتار آشفته و نشانه‌های منفی مانند انزوا و گوشه‌گیری از تبعات آن است. بارزترین مثال از اختلالات روان پریشی، اسکیزوفرنی است.
شامل اختلالاتی با دوره‌های متناوب شیدایی – دوره‌های فعالیت بیش از حد، انرژی و هیجان و افسردگی است.
شامل اختلالات روانی است که بر احساس عاطفی شما تأثیر می‌گذارد، در واقع تغییرات سطح غم، اندوه و شادی می‌توانند توانایی شما را در عملکرد مختل کنند. به عنوان مثال می‌توان به اختلال افسردگی اساسی و اختلال نارسایی پیش از قاعدگی اشاره کرد.
اضطراب احساسی است که با پیش‌بینی خطر یا بدبختی در آینده همراه با نگرانی بیش از حد مشخص می‌شود. این می‌تواند شامل رفتاری باشد که هدف آن اجتناب از موقعیت‌هایی است که باعث اضطراب می‌شود. اختلال اضطرابی شامل اختلال اضطراب فراگیر، اختلال هراس و فوبیا است.
اینها شامل مشکلات مرتبط به استفاده بیش از حد از الکل، کافئین، تنباکو و مواد مخدر است. این طبقه بندی همچنین شامل اختلال قمار هم است.
این اختلالات شامل تکرار یک تفکر خاص یا یک عمل خاص است به گونه‌ای موجب پریشانی فرد می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال احتکار و اختلال در کندن مو (تریکوتیلومانیا) اشاره کرد.
این اختلالات روانی، شامل مشکلات مربوط به خودکنترلی عاطفی و رفتاری مانند لپتومانیا یا اختلال انفجاری متناوب است. این افراد در مقابل وسوسه های مختلف ناتوان هستند و قادر به مقاومت نیستند، از این رو رفتارهایی انجام می‌دهند که به ضرر خود یا دیگران باشد.
اینها اختلالاتی هستند که در آنها فرد در طول یا بعد از یک رویداد استرس‌زای زندگی با مشکل مواجه می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به اختلال استرس بعد از سانحه (PTSD) و اختلال استرس حاد اشاره کرد.
اختلالات روانی هستند که در آن آگاهی فرد نسبت به خود و محیطش مختل می‌شود، مانند اختلال هویت تجزیه‌ای و فراموشی تجزیه‌ای.
این اختلالات شامل اختلالات مربوط به غذا خوردن است که بر تغذیه و سلامت تأثیر می‌گذارد، مانند بی اشتهایی عصبی و اختلال پرخوری.
این نوع اختلالات روانی مربوط به دفع نامناسب ادرار یا مدفوع به طور تصادفی یا عمدی است. شب ادراری (شب ادراری) یک مثال از این نوع اختلال روانی است.
در این نوع اختلالات روانی، کیفیت خواب به اندازه ای بد هستند که نیاز به توجه بالینی دارند، مانند اختلال بی خوابی، آپنه خواب و سندرم پاهای بی قرار.
شامل اختلال روانی در پاسخ جنسی، مانند انزال زودرس و اختلال ارگاسم زنانه است.
اختلالات عصبی-شناختی بر توانایی شما در تفکر و استدلال تأثیر می‌گذارد. این مشکلات شناختی اکتسابی (و نه رشدی) شامل هذیان و اختلالات عصبی شناختی ناشی از شرایط یا بیماری‌هایی مانند آسیب مغزی تروماتیک یا بیماری آلزایمر است.
اختلال شخصیت شامل یک الگوی پایدار از بی‌ثباتی عاطفی و رفتار ناسالم است که باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی و روابط می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به اختلالات شخصیت مرزی، ضد اجتماعی و خودشیفته اشاره کرد.
این نوع اختلالات روانی شامل علاقه شدید جنسی است که باعث آسیب فردی یا باعث آسیب احتمالی به شخص دیگر می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به اختلال سادیسم جنسی، اختلال فضول گرایی و اختلال پدوفیلی اشاره کرد.
درمان اختلالات روانی هر فرد، بستگی به نوع بیماری روانی، شدت آن و بهترین نتیجه برای او دارد. در بسیاری از موارد، ترکیبی از درمان‌ها بهترین نتیجه را خواهد داد.
اگر فرد دارای بیماری روانی خفیف با علائم کاملاً کنترل شده است، برای درمان اختلالات روانی مراجعه به روانشناس می‌تواند کافی باشد. با این حال، اغلب مجموعه‌ای از درمان‌های روانشناسی، روان درمانی و استفاده از داروهای اعصاب و روان، برای از برآورده شدن تمام نیازهای روانپزشکی، پزشکی و اجتماعی فرد مناسب‌تر است. این امر به ویژه در درمان اختلالات روانی شدید مانند اسکیزوفرنی بسیار مهم است.
دارودرمانی، به تنهایی قادر به درمان اختلالات روانی نیستند. اما آنها در درمان، نقش بسیار موثری ایفا می‌کنند. در کنار داروهای اعصاب و روان حتما باید به روان درمانگر هم مراجعه کرد تا مشکل، بصورت ریشه‌ای حل شود. بهترین داروهای اعصاب و روان، آن‌هایی هستند که متناسب با موقعیت خاص فرد تجویز شده باشند و بدن به آنها ری اکشن خوبی نشان دهد.
رایج ترین طبقه بندی داروهای اعصاب و روان به شرح زیر میباشد:
داروهای اعصاب و روان ضد افسردگی برای درمان افسردگی، اضطراب و… استفاده می‌شود. آنها می‌توانند به بهبود علائمی مانند غم و اندوه، ناامیدی، کمبود انرژی، مشکل در تمرکز و عدم علاقه به فعالیت‌ها کمک کنند. داروهای ضد افسردگی اعتیادآور نیستند و وابستگی ایجاد نمی‌کنند.
این نوع داروهای اعصاب و روان، برای درمان اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر یا اختلال هراس استفاده می‌شوند. آنها ممکن است منجر به کاهش بیقراری و بی‌خوابی شوند. داروهای ضد اضطراب طولانی مدت، معمولاً داروهای ضد افسردگی هستند که برای اضطراب هم مؤثر هستند. داروهای ضد اضطراب سریع الاثر به تسکین کوتاه مدت کمک می‌کنند، این نوع داروها ممکن است فرد را به خود وابسته کنند، بنابراین در حالت ایده آل می‌توان از آنها بصورت کوتاه مدت استفاده کرد.
تثبیت کننده‌های خلقی، بیشتر برای درمان اختلالات دوقطبی استفاده می‌شود که شامل دوره‌های متناوب شیدایی و افسردگی است. گاهی اوقات از تثبیت کننده‌های خلق و خو همراه با داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی استفاده می‌شود.
داروهای اعصاب و روان ضد روان پریشی، معمولاً برای درمان اختلالات روان پریشی مانند اسکیزوفرنی استفاده می‌شود. داروهای ضد روان پریشی نیز ممکن است برای درمان اختلالات دوقطبی یا همراه با داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی استفاده شوند.
روان درمانی، شامل صحبت در مورد وضعیت فرد با یک متخصص سلامت روان، مشاور یا درمانگر است. در طول روان درمانی، شما در مورد وضعیت و حالات، احساسات، افکار و رفتار خود یاد می‌گیرید. با بینش و دانشی که به دست می‌آورید، می‌توانید مهارت‌های مقابله و مدیریت استرس را بیاموزید.
یکی از روش‌های موثر در درمان اختلالات روانی، روان درمانی است. روان درمانی را می‌توان بصورت گروهی، روان درمانی فردی یا روان درمانی خانوادگی انجام داد. معمولا مدت زمان روان درمانی، چند ماه است و در طول چند ماه فرد با بسیاری از چیزهایی که در درونش سرکوب شده و گره‌های شخصیتی خود مواجه می‌شود و می‌تواند برای بهبود آنها، رفتارهایی خاص ارائه کند. اما در برخی شرایط خاص، مدت زمان روان درمانی بیشتر طول خواهد کشید.
از ویژگی‌های روان درمانگر خوب این است که قابل اعتماد و راز دار باشد، به صحبت‌های فرد گوش کند و با توجه به موقعیت منحصربفرد هر کس، به او مواجهه یا درمان بدهد.
مشکلات مربوط به سو مصرف مواد معمولاً همراه با اختلالات روانی همراه است. در واقع مواد اعتیاد اور و اختلالات روانی می‌توانند علت و معلول یکدیگر باشند. این مشکلات و اختلالات حتما باید همزمان با ترک اعتیاد، درمان شوند. وگرنه ممکن است فرد، دوباره دچار سو مصرف مواد مخدر شود. اگر نمی‌توانید به تنهایی مصرف مواد مخدر یا الکل را متوقف کنید، نیاز به درمان دارید. در مورد گزینه‌های درمانی می‌توانید به بهترین کلینیک ترک اعتیاد در تهران مراجعه کنید.
گاهی اوقات از درمان‌های تحریک مغز برای درمان افسردگی و سایر اختلالات سلامت روان استفاده می‌شود. آنها معمولاً برای موقعیت‌هایی که دارو درمانی و روان درمانی مؤثر نباشند، در نظر گرفته می‌شوند. آنها شامل درمان الکتروشوک مغزی، تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای، تحریک عمیق مغز و تحریک عصب واگ هستند.
نکته مهم این است که قبل از شروع درمان باید از تمام معایب و مزایای هر درمان توصیه شده، آگاهی پیدا کنید.
گاهی اوقات بیماری روانی آنقدر شدید می‌شود که نیاز به مراقبت در بیمارستان روانی دارد. این معمولا زمانی توصیه می‌شود که فرد نمی‌تواند به درستی از خود مراقبت کند یا زمانی که در معرض خطر آسیب رساندن به خود یا شخص دیگر قرار می‌گیرد.
گزینه‌ها شامل مراقبت 24 ساعته بستری در کلینیک‌ها، بستری شدن جزئی یا روزانه، یا درمان اقامتی است که یک مکان حمایتی موقت برای زندگی ارائه می‌دهد. گزینه دیگر ممکن است درمان سرپایی باشد.
با تصمیم خود فرد، پزشک معالج و روان درمانگر، بسته به علائم و شدت بیماری، عوارض داروهای اعصاب و روان و…باید بهترین درمان برای اختلالات روانی انتخاب شود. اگرحال فرد به حدی وخیم باشد که از قدرت تصمیم گیری درست برخوردار نباشد، شاید تصمیم گیری پزشک، روانشناس و یکی از اعضای خانواده در انتخاب بهترین روش برای درمان اختلالات روانی مناسب تر باشد.
در این مطلب به بررسی انواع اختلالات روانی و روش‌های درمان اختلالات روانی پرداختیم. این روش‌ها بسته به شدت و نوع اختلال روانی فرد، توسط پزشکان معالج اعم از روان درمانگر و روانپزشک انتخاب می‌شود. از روش های رایج برای درمان اختلالات روانی کمک گرفتن از روان درمانی و استفاده از داروهای اعصاب و روان است. داروهای اعصاب و روان به ۴ دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از: داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد روان پریشی و داروهای تثبیت کننده خلق و خو. در بخش درمان اختلالات روانی یک بخش مخصوص به اختلالات روانی ناشی از سو مصرف مواد است. از آنجایی که سو مصرف مواد موجب اختلالات روانی می‌شود، لازم است تا همراه با ترک اعتیاد به درمان عوارض روانی ناشی از سو مصرف مواد نیز پرداخته شود. برای درمان این عوارض با بهترین کلینیک خصوصی ترک اعتیاد در تهران تماس حاصل فرمایید. امیدواریم خواندن این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
منبع:www.mayoclinic.org