درمان اعتیاد با روان درمانی تنها یکی از روش های موثر برای درمان انواع مختلف اعتیاد است. نوع درمان بکار گرفته شده به ماهیت اعتیاد و نیازهای خاص فرد معتاد وابسته است. بنابراین هر فردی با توجه به شرایط، درمان منحصربفردی را دریافت خواهد کرد تا بتواند با موفقیت از اعتیاد خلاص شود. در این مقاله به بررسی روان درمانی و نحوه استفاده از آن برای درمان اعتیاد پرداخته می‌شود.
قبل از پرداختن به مبحث درمان اعتیاد با روان درمانی بهتر است کمی با ماهیت و علل گرایش به اعتیاد آشنا شویم. اینکه چگونه اعتیاد بر عملکرد مغز تاثیر می‌گذارد و آن را تغییر می‌دهد و چرا افراد به مصرف مواد مخدر روی می‌آورند؟!
اعتیاد یک بیماری مغزی پیچیده است که کنترل زندگی افراد را با مواد خاصی در دست می گیرد. در واقع افراد معتاد به داروهای غیرقانونی عادت می‌کنند و مجبورند آن ماده را بصورت مداوم مصرف کنند. متاسفانه حتی اگر آنها بخواهند مصرف را قطع کنند هم نمی‌توانند زیرا بدنشان به آن ماده وابسته شده است. بدون مصرف این مواد، بدن آنها علایم شدید ترک را بروز می‌دهد، که تحمل آن می‌تواند واقعا دشوار یا حتی کشنده باشد.
به همین دلیل فرایند درمان اعتیاد بسیار مهم است و باید در محیطی تحت نظارت انجام شود.
افرادی که اعتیاد دارند دارای طرز تفکر تحریف شده‌ای هستند و رفتار و عملکرد آنها به دلیل مصرف مواد مخدر تغییر کرده است. با مصرف مواد مخدر تغییراتی در مدارهای عصبی مغز ایجاد می‌شود و موجب تمایل زیاد به مواد انتخابی خواهد شد. به همین دلیل ترک عادت به مصرف این مواد بسیار دشوار است. تغییرات ممکن است غیرقابل جبران باشد و اثرات آن تا پایان عمر باقی بماند. معمولا افراد بعد از مدتی باید میزان بیشتری از الکل یا مواد را مصرف کنند تا بتوانند همان مقدار لذت را کسب کنند. مصرف بیش از حد مواد ممکن است منجر به عواقب جدی مانند مرگ مغزی شود.
اختلال در کنترل: فرد معتاد میل و هوس زیادی برای مصرف ماده اعتیاد آور خود دارد و به همین دلیل نمی‌تواند مصرف آن را کاهش دهد یا کنترل کند.
مشکل در ارتباط اجتماعی: اعتیاد به مواد مخدر و الکل موجب می‌شود تا فرد در انجام وظایف اجتماعی خود شکست بخورد و نتواند ارتباطات خوبی شکل دهد.
بسیاری از افراد هم اعتیاد دارند و هم دارای مشکلاتی در سلامت روان هستند. اختلالات روانی ممکن است قبل از اعتیاد وجود داشته باشد و خود اعتیاد در آن اختلال ایجاد کند یا آن را بدتر کند.
علل فردی: مشکلات سلامت روان یا بیماری های نظیر افسردگی، اختلالات دو قطبی و…کمبود اعتماد به نفس همه و همه می‌تواند در گرایش به اعتیاد موثر باشد.
علل خانوداگی: بودن یک فرد معتاد در خانواده و مشکلات ارتباطی بین اعضای خانواده و فقر و…عامل مهم و موثری در بروز اعتیاد است.
علل اجتماعی: مشکلاتی نظیر بیکاری و اقتصاد بد، محیط و دوستان ناباب و…از علل اجتماعی گرایش به اعتیاد است.
رها شدن از عادت مصرف مواد مخدر یک دستاورد بزرگ برای افراد معتاد است. اما مرحله سخت فرایند درمان اعتیاد، سم زدایی می‌باشد. سم زدایی آغاز فرآیند چالش برانگیز بهبودی بیماری اعتیاد است. اما هر گامی که در این مسیر سم زدایی برداشته می‌شود، در مدیریت ولع مصرف مواد و اجتناب از آن مفید خواهد بود.
برای بسیاری از بیماران، درمان اعتیاد با روان درمانی صورت می‌گیرد. برخی از انواع روش های روان درمانی اعتیاد عبارتند از: درمان شناختی رفتاری و روان درمانی خانواده. روان درمانی همچنین در درمان مسائل مربوط به سلامت روان هم بسیار مهم است.
اعتیاد به مواد مخدر صرفاً وابستگی به مواد نیست. هنگامی که سم زدایی به پایان برسد و بدن دیگر تمایلی به مواد نداشته باشد، هنوز خطر بزرگی برای عود دوباره وجود دارد، زیرا عوامل اجتماعی و روانشناختی، محرک‌های قوی در مصرف مجدد مواد مخدر هستند.
به عنوان مثال، اگر فرد نداند که چگونه استرس خود را مشاهده کند و با آن کنار بیاید ممکن است دوباره به مصرف مواد مخدر یا نوشیدن الکل روی بیاورد، اینجاست که ما ریشه روانی اعتیاد را به وضوح مشاهده می‌کنیم. همچنین محیط هایی که فرد در آن مواد مصرف می‌کرده یا دوستانی که با آنها این کار انجام می‌داده، می‌تواند موجب مصرف مجدد مواد شود.
هیچ روش واحدی برای درمان اعتیاد وجود ندارد و هیچ تکنیکی برای همه کسانی که اعتیاد دارند کار نمی‌کند. هر معتاد در حال بهبودی یک مورد منحصر به فرد است که درمان آن باید متناسب با نیازهای او باشد. ما در اینجا به بررسی درمان اعتیاد با روان درمانی خواهیم پرداخت.
در این بخش میخواهیم شما را با انواع روش های درمانی اعتیاد از طریق روان درمانی آشنا کنیم :
CBT نوعی روان درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا افکار، خلق و خوی خود و همچنین موقعیت‌هایی را که میل به مواد مخدر در آنها تحریک می‌شود، تشخیص دهند. درمانگر در یک جلسه CBT به فرد آموزش می‌دهد که چطور از این محرک‌ها اجتناب کند. معتادان در حال بهبودی همچنین یاد خواهند گرفت که احساسات و افکار منفی خود را با احساسات خوب و سالم جایگزین کنند تا هوشیار و خودآگاه بمانند.
مهارت‌هایی که در طول جلسات درمان شناختی رفتاری آموزش داده می‌شود، می‌تواند برای مدت طولانی در طول فرآیند بهبودی و حتی پس از آن مورد استفاده قرار گیرد. این یک روش درمانی قدرتمند و موثر است. با این حال، همه روان درمانگران متخصص این کار نیستند، و باید به بهترین روانشناس برای درمان اعتیاد مراجعه کنید. این روانشناس‌ها به تکنیک‌های درمان شناختی رفتاری مسلط می‌باشند.
اعتیاد، تنها بر زندگی فرد معتاد تأثیر نمی‌گذارد، بلکه زندگی عزیزان او را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای موفقیت آمیز بودن درمان اعتیاد با روان درمانی، باید روابط فرد با دوستان و خانواده محکم و قوی باشد. روش‌های روان درمانی متفاوتی وجود دارد که می‌تواند شامل زوج درمانی و روان درمانی خانواده و دوستان مورد اعتماد او باشد.
روان درمانی خانواده و زوج درمانی به فرد کمک زیادی می‌کند. در واقع بسیاری از بیماران تمایل بیشتری دارند تا در جلسات روان درمانی با حضور عزیزان خود شرکت کنند. این جلسات همچنین به بهبود روابط آسیب دیده ناشی از اعتیاد و مشکلات خانوادگی کمک خواهد کرد.
بر اساس مطالعات، روان درمانی خانواده یا زوج درمانی، می‌تواند احتمال عود را کاهش داده، به ایجاد فضای شاد بین اعضای خانواده کمک کند و همچنین به افراد خانواده کمک کند تا فرد معتاد و موقعیتی که در آن قرار دارند را بهتر مدیریت کنند.
هدف این نوع درمان فراهم کردن فضای امن برای افراد به منظور گفتگو در مورد مشکلات زندگی فرد است. نقش درمانگر این است که شنونده خوبی باشد و شرکت کنندگان را تشویق کند تا احساسات خود را به اشتراک بگذارند. روش حمایتی می‌تواند جز روان درمانی فردی هم قرار گیرد.
هر زمان که لازم باشد، درمانگر می تواند به عنوان یک مرجع قابل اعتماد عمل کند. او به درمان‌جویان می‌گوید چه کاری را باید انجام دهند و چه کاری نباید انجام دهند. روان درمانی حمایتی مانند درمان اکتشافی نیست، زیرا سعی در کشف گذشته فرد ندارد. روان درمانی حمایتی برای درمان معتادانی که از نظر عاطفی شکننده هستند، بهترین انتخاب است. همچنین برای افرادی که در زمان مواجه با مشکلات دچار استرس و اضطراب می‌شوند، عالی است.
هدف این نوع روان درمانی این است که به شرکت کنندگان روش عملی و خاصی را آموزش دهد که از طریق آن بتوانند با مشکلات خود از قبیل اعتیاد، استرس و فشارهای روانی، افسردگی، اختلالات دو قطبی، اختلال شخصیت غیر اجتماعی، بیش فعالی، هراس، اضطراب و … کنار بیایند.
هدف این نوع روان درمانی این است که افراد را از نظر اجتماعی و عاطفی مجهزتر کند و به آنها کمک کند تا در برخورد با افراد دیگر بالغانه رفتار کنند. بسیاری از افراد مبتلا به اعتیاد، توانایی‌های بین فردی ضعیفی دارند و از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند. آنها تمایل دارند با احساسات به شیوه‌هایی که خود ویرانگر برخورد کنند.
روان درمانی بین فردی معمولاً در چارچوب گروه درمانی انجام می‌شود و به درمانجو کمک می‌کند تا به تجربه های مشترک هم گوش کنند و روش های سالم تری برای بیان خود و برقراری ارتباط با افراد دیگر بیاموزند.
هدف روان درمانی اکتشافی کمک به افراد در کشف ارتباط بین تجربیاتی که در گذشته داشته‌اند، با رفتارهایی که در حال حاضر دارند، است. از آنجایی که در این نوع روان‌درمانی فرد باید گذشته خود را به یاد بیاورد، ممکن است برای افرادی که شکننده هستند یا علائم روان‌پریشی دارند، آسیب‌زا باشد. این روش در درمان تروما و اختلالات مبتنی بر اضطراب موثر است.
روان درمانی نه تنها برای درمان اعتیاد، بلکه برای هر کسی که در زندگی خود با چالش های جدی مواجه شده، می‌تواند مفید باشد. بسیاری از افراد در برخورد با رویدادهای زندگی مانند بیماری، مرگ عزیزان، طلاق، از دست دادن شغل و… به مصرف مواد اعتیاد پیدا می‌کنند. روان درمانی به افرادی که یک رویداد بزرگ زندگی را پشت سر گذاشته‌اند یا در حال گذراندن آن هستند، کمک می‌کند. آنها در طول فرایند درمان یاد می‌گیرند که چگونه با چنین موقعیت‌ها کنار بیایند و بهتر با پیامدهای آنها مواجه شوند.
افرادی هستند که در گذشته خشونت جنسی یا فیزیکی را تجربه کرده‌اند، یا شاهد آن بوده و یا در آن نقش داشته اند که این می‌تواند موجب بروز اعتیاد شود. با استفاده از روان درمانی می‌توان از آسیب های گذشته و اثر آنها روی زندگی فعلی جلوگیری کرد. مواجهه با ترومای گذشته فرآیندی حساس است و باید توسط یک روانشناس متخصص در این زمینه کمک گرفت.
گاهی ممکن است افراد نتوانند به خوبی از خود مراقبت کنند. روان درمانی می‌تواند به افراد معتاد یا افرادی که سابقه مصرف مواد مخدر را دارند، کمک کند تا متوجه شوند که از خود غافل شده‌اند و یاد بگیرند که چگونه مراقبت از خود را بهتر انجام دهند، مثلا عادات خوبی برای زمان خواب ایجاد کنند.
شرایطی در روند درمان اعتیاد وجود دارد که در آن فرد با استفاده ترکیبی از دارو و روان درمانی می تواند بهترین نتایج را به دست آورد. درمان اعتیاد با روان درمانی و دارو را MAT یا درمان با استفاده دارو می‌نامند.
MAT رویکردی است که نه تنها نیازهای عاطفی و ذهنی بلکه نیازهای جسمی را نیز درمان می‌کند. بسیاری از معتادان می‌توانند از درمان های دارویی سود ببرند.
اعتیاد می‌تواند تمام جنبه‌های زندگی یک فرد شامل حالات عاطفی، ذهنی و فیزیکی را تحت تاثیر قرار دهد. با روان درمانی می توان به معتادان در حال بهبودی آموزش داد که چگونه بهتر از خود محافظت کنند. این کار با درک و کنترل رفتارها و افکارشان انجام می‌شود.
واکنش‌های منفی به موقعیت‌ها، رفتارها و افکار خاص می‌تواند فرد را متزلزل کند و اعتیاد از شکاف‌ها نفوذ کند! روان‌درمانی می تواند به افراد مبتلا به مشکلات اعتیاد کمک کند تا یاد بگیرند که چگونه افکار منفی خود را قبل از تبدیل شدن به اعمال منفی که منجر به مصرف مجدد مواد می‌شود، کنترل کنند.
اعتیاد یک موقعیت پیچیده است که عمیقاً ریشه در گذشته فرد دارد و با ذهنیت‌ها و رفتارهای ناسازگار کنونی تداوم می‌یابد. روان درمانی می‌تواند راهی برای یک معتاد در حال بهبودی فراهم کند تا کنترل زندگی خود را به دست بگیرد و بر اعتیاد غلبه کند.
اغلب اوقات، فردی که از اعتیاد رنج می‌برد، با مسائل زمینه ای سلامت روانی مانند افسردگی و اضطراب نیز دست و پنجه نرم می‌کند. این شرایط ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد، یا به دلیل اعتیاد به مواد تشدید شده باشد. ذکر این نکته ضروریست که مسئله روانی و اعتیاد باید همزمان درمان شود. در غیر این صورت، درمان معکوس و بی اثر خواهد بود.
فرد معتاد معمولاً با احساسات منفی بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند. این شامل تنهایی، غم، عصبانیت، سرزنش، نفرت از خود، ترس و شرم است. اینها احساساتی هستند که می توانند انرژی فرد را تخلیه کنند و مانع ذهن آگاهی و احساسات مثبت در او شوند. روان درمانی می‌تواند رفتارهای مخرب فرد و ریشه احساسات منفی فرد را به او نشان دهد. اغلب اوقات، فرد موقعیت‌هایی در ذهن خود ایجاد می‌کند که غیر واقعی هستند که اینکار موجب بروز احساسات منفی و تسلط آن بر فرد و در نتیجه ایجاد حس نفرت از خود می‌شود.
از جمله شایع ترین علل مصرف مواد مخدر و اعتیاد، استرس است. شاید برای شما هم پیش امده که از یک مساله ای استرس زیادی گرفته باشید بطوری که عنان کارها از دست تان در رفته باشد. در اینجاست که بسیاری از افراد به خود درمانی و مصرف مواد روی می‌آورند و از موادی استفاده می کنند که اگر حس خوبی در آنها ایجاد نکند، لااقل احساس بی حسی کنند. روان درمانی کمک می‌کند تا روش های مقابله با اضطراب را یاد بگیریم و از آنها استفاده کنیم.
هدف از درمان اعتیاد با روان درمانی این است که فرد بتواند به ذهن آگاهی دست یابد و از وقوع مصرف مجدد جلوگیری کند. اعتیاد می‌تواند از احساسات، تعاملات اجتماعی، افکار، رفتارها و محرک های مختلف ناقص ناشی شود. با روان درمانی، این فرصت بوجود می‌آيد که بفهمیم نقش این عوامل در اعتیاد چیست.
معتادان در حال بهبودی باید یاد بگیرند که چگونه با محرک‌ها مقابله کنند. محرک‌ها نشانه‌هایی هستند که فرد تجربه می‌کند و بعد در واکنش به آنها تمایل به مواد پیدا می‌کند. محرک‌ها ممکن است شامل یک رویداد، یک شخص، یک مکان، حافظه، شنوایی، بصری و سایر نشانه‌های حسی باشد. البته، مواقعی وجود دارد که نمی توان به طور کامل از همه آنها اجتناب یا آنها را حذف کرد.
اما در جلسات روان‌درمانی، درمانگر با فرد کار می‌کند تا بتواند هوس‌ها و همچنین فرآیندهای فکری را که در صورت مواجهه با محرک‌ها ظاهر می‌شوند، مدیریت کند. با مراجعه بهترین مرکز روان درمانی اعتیاد در تهران می‌توانید از این خدمات برخوردار شوید.
اولین جلسه روان درمانی پایه و اساس جلسات بعدی بعد از آن خواهد بود. این فرصتی برای درمانگر است تا بتواند فرد را بشناسد، اعتیاد و موقعیت او را درک کند و با استفاده از این اطلاعات بهترین راه برای درمان اعتیاد و سایر شرایط روانی فرد را ارایه دهد.
در این اولین جلسه روان درمانی، فرد باید تا حد امکان در مورد اعتیاد، زندگی و سایر اطلاعات مرتبط با موضوع مانند جزئیات اثرات ناشی از مواد و الکل را بیان کند. هر چه درمانگر اطلاعات بیشتری از مراجعه کننده داشته باشد، بهتر می‌تواند او را درمان کند و متناسب ترین مراقبت ها را در اختیار او قرار دهد.
می‌توانید برای ارایه خدمات عالی و منحصر بفرد با کلینیک خصوصی روان درمانی اعتیاد در تهران تماس بگیرید.
قبل یا در طول جلسات اولیه روان درمانی، از فرد خواسته می شود که پرسشنامه مربوط به الکل یا مواد مخدر را پر کند.
درمانگر اطلاعات ارائه شده توسط مشتری را بررسی و مورد ارزیابی قرار می‌دهد و از این طریق جزئیات مهم زندگی و اعتیاد او را از داده‌های اولیه جمع آوری می‌کند. با توجه به نوع و شدت مصرف مواد، درمانگر بهترین روش و سمت و سو را برای جلسات روان درمانی و درمان اعتیاد تعیین خواهد کرد.
به دلیل ماهیت صمیمی جلسات روان درمانی، ممکن است بعضی از درمانجوها دوست نداشته باشند، گفتگوی مستقیم داشته باشند و خود را افشا کنند. در اینجا ذکر این نکته ضروری است که احساس خجالت، ترس یا شرم کاملا طبیعی است و بیماران موظند آن را مشاهده کنند و از ادامه گفتگو و درمان باز نمانند. نکته مهم این است که درمانگر و درمانجو باید هر دو برای رسیدن به بهبودی اراده به خرج دهند تا درمان موثر واقع شود.
نکته مهم دیگر که در جلسات روان درمانی باید به خاطر بسپارید، این است که نباید از سوال پرسیدن بترسید، اتفاقا از سوال استقبال می‌شود. یادتان باشد روان درمانی یک خیابان دو طرفه است و زمانی درمانگر می‌تواند بهتر به مراجع کمک کند که فرد بتواند تمام تلاش خود را برای مشارکت در جلسات انجام دهد.
در این مقاله به بررسی درمان اعتیاد با روان درمانی پرداختیم. برای بسیاری از افراد ممکن است در میان گذاشتن احساسات و تجربیات زندگی‌شان ترسناک بنظر برسد، اما اینکار یک فرایند مهم در روند درمان اعتیاد است.
متاسفانه بسیاری از افراد قادر نیستند با تروماهای خود کنار بیایند به همین دلیل به خوددرمانی رجوع کرده و در دام اعتیاد می‌افتند. در این شرایط کمک گرفتن از بهترین روان درمانگر برای ترک اعتیار موثر است.
اولین قدم مهم تشخیص این است که فرد برای درمان اعتیاد به کمک نیاز دارد. گام دوم این است با کلینیک شبانه روزی روان درمانی اعتیاد در تهران تماس بگیرید و بگویید به کمک نیاز دارید. این راهی است که می توان روند درمان را شروع و اعتیاد را شکست داد.
اگر به دنبال کمک گرفتن برای خود یا یکی از عزیزانتان هستید با بهترین مرکز روان درمانی اعتیاد در تهران تماس بگیرید. ما برای راهنمایی و ارایه خدمات به شما آماده‌ایم.
منبع: addictionrehabtoronto